معرفی رشته شیمی کاربردی
شیمی کاربردی چیست؟
شیمی کاربردی (Applied Chemistry) یکی از گرایش های علم شیمی می باشد. همانطور که از نام این رشته مشخص است نگاهی کاربردی به شیمی دارد، بنابراین تمایل دارد که از آموخته های علم شیمی در صنایع استفاده کند.
دانشجویان رشته شیمی کاربردی، بیشتر دروس دانشگاهی را در آزمایشگاه ها و به صورت عملی می گذرانند. به بیان دیگر، تمرکز دروس تخصصی در رشته شیمی کاربردی بیشتر بر روی مفاهیم صنعتی مثل طراحی رآکتور ها و یا بررسی فرآیند های شیمیایی و صنعتی خواهد بود.
در رشته دانشگاهی شیمی کاربردی در واقع به موارد مربوط کاربرد های شیمی در صنعت پرداخته می شود. این رشته شامل گروه های شیمیایی مختلفی می باشد که بر روی مواد متنوع و کاربرد های آنها همانند ترکیبات فلزی، ترکیبات معدنی، ترکیبات آلی، پلیمر ها، پروتئین ها و غیره تحقیق می کند.
به بیان دیگر، شیمی کاربردی در واقع حد فاصل میان شیمی محض و مهندسی شیمی می باشد. در نتیجه فارغ التحصیلان آن می توانند در صنایع مختلف شیمیایی مانند صنایع غذایی، صنایع داروسازی، صنایع پتروشیمی، صنایع بهداشتی و آرایشی، صنایع رنگ و رزین، صنایع پلاستیکی، صنایع تولید لوازم خانگی، علم کشاورزی، علم مواد، چرم، پلیمر، راه و ساختمان و الیاف مصنوعی و … مشغول شوند. لازم به ذکر است که با پیشرفت علم، نیاز به این دانشجویان و فارغ التحصیلان نیز بیشتر خواهد شد.
دروس دانشگاهی رشته شیمی کاربردی
تعداد کل واحد های رشته شیمی کاربردی معمولا ۱۳۷ واحد می باشد. به طور کلی می توان لیست واحد های درسی این رشته در دانشگاه ها را به ۵ دسته دروس عمومی، دروس پایه، دروس اصلی، دروس تخصصی و دروس اختیاری تقسیم کرد. توجه داشته باشید که تفاوت در ارائه واحد های درسی وابسته به دانشگاه است.
دروس عمومی ۲۲ واحد
اندیشه اسلامی ۱
اندیشه اسلامی ۲
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
انقلاب اسلامی ایران
اندیشه و وصایای امام
تربیت بدنی ۱
تربیت بدنی ۲
آیین زندگی
تفسیر موضوعی قرآن
زبان خارجه
فارسی
تنظیم خانواده
دروس پایه ۲۲ تا ۲۶ واحد
شیمی عمومی ۱
آزمایشگاه شیمی عمومی ۱
شیمی عمومی ۲
آزمایشگاه شیمی عمومی ۲
ریاضی عمومی ۱
ریاضی عمومی ۲
فیزیک عمومی ۱
آزمایشگاه فیزیک عمومی ۱
فیزیک عمومی ۲
آزمایشگاه فیزیک عمومی ۲
دروس اصلی ۵۹ واحد
ایمنی در آزمایشگاه
معادلات دیفرانسیل
شیمی آلی ۱
آزمایشگاه شیمی آلی ۱
شیمی آلی ۲
آزمایشگاه شیمی آلی ۲
شیمی آلی ۳
شیمی تجزیه ۱
آزمایشگاه شیمی تجزیه ۱
شیمی تجزیه ۲
آزمایشگاه شیمی تجزیه ۲
شیمی تجزیه دستگاهی
آزمایشگاه شیمی تجزیه دستگاهی
شیمی فیزیک ۱
آزمایشگاه شیمی فیزیک ۱
شیمی فیزیک ۲
آزمایشگاه شیمی فیزیک ۲
شیمی معدنی ۱
آزمایشگاه شیمی معدنی ۱
شیمی معدنی ۲
آزمایشگاه شیمی معدنی ۲
زبان تخصصی شیمی
مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی
کاربرد طیف سنجی در شیمی آلی
روش استفاده از متون علمی شیمی
دروس تخصصی ۱۷ واحد
متون علمی شیمی
کارگاه یا شیشه گری
اصول محاسبات شیمی صنعتی
شیمی صنعتی ۱
شیمی صنعتی ۲
اصول تصفیه آب و پساب های صنعتی
گرافیک و نقشه خوانی
آزمایشگاه شیمی صنعتی
خوردگی فلزات
کارآموزی
دروس اختیاری ۱۳ تا ۱۵ واحد
طیف سنجی مولکولی
مبانی شیمی کوانتومی
الکتروشیمی صنعتی
شیمی محیط زیست
شیمی صنایع معدنی
مبانی شیمی پلیمر
شیمی و تکنولوژی مواد غذایی
شیمی و تکنولوژی چرم
شیمی و تکنولوژی پلیمر
شیمی و تکنولوژی رنگ
شیمی و فناوری مواد غذایی
شیمی و تکنولوژی نفت
آزمایشگاه خوردگی فلزات
کاربرد الکترونیک در شیمی
شیمی سبز
شیمی دارویی
نانو شیمی
تمرین پژوهش
خوردگی فلزات
کاربرد الکترونیک در شیمی
گرایشهای رشته شیمی کاربردی برای ادامه تحصیل
در ادامه به برخی از کلیدیترین گرایشهای رشته شیمی کاربردی برای ادامه تحصیل پرداخته شده است:
شیمی آلی: به صورت تخصصی به ساختارهایی ساختارهای آلی گفته میشود که دارای کربن و هیدروژن هستند و توسط پیوند به یکدیگر متصل شدهاند؛ شیمی آلی در اصل شیمی این مواد و ساختارها است. به عبارت دیگر شیمی آلی، شیمی رنگها، داروها، لاستیک، بنزین، غذا و حتی لباسی است که میپوشیم.
شیمی معدنی: شیمی کاتالیزورها، مواد آلی فلزی، صنایع معدنی، مطالعات الکتروشیمی کمپلکسهای معدنی است.
شیمی فیزیک: با بررسی سمت و سوی واکنش، سرعت واکنش، تعادل در واکنشهای شیمیایی و تعادلات فازی و همینطور بررسی سینتیک واکنش، میتواند به تغییرات زیادی در صنایع مختلف شیمی بیانجامد.
شیمی تجزیه: مطالعه روشهای جداسازی، شناسایی و بررسی کمی اجزای طبیعی یا مصنوعی یک ماده را در بر میگیرد.
نانو شیمی: در این زیر شاخه میتوان تمام موضوعات شیمی آلی، معدنی، تجزیه و شیمی فیزیک را در سطح نانو بررسی کرد.
شیمی کاربردی: شامل دروس کاربردی و زیر شاخه صنعتی شیمی است.
شیمی دارویی: سنتز دارو و بررسی اثرات دارو بر روی بیمار را شامل میشود.
آموزش شیمی: روشهای آموزش شیمی برای دانشجویان و دانش آموزان در آن ارائه میشود.
شیمی کاتالیست: هدف از این رشته تربیت نیروی متخصص در اجرای پروژههای تحقیقاتی مورد نیاز صنایع و همچنین انجام آموزش و پژوهش در زمینههای مرتبط با کاتالیست است.
فیتوشیمی: (شیمی گیاهی) بررسی خواص داروهای گیاهی را شامل میشود.
شیمی پلیمر: روشهای ساخت درشت مولکولها و بسپارها (پلیمرها) را در بر میگیرد.
شیمی دریا: بحث و بررسی در خصوص شیمی آب، معادن و کانیها، نفت و گاز، شیمی مناطق فراجوش، شیمی آلایندهها و بسیاری از موارد مهم دیگر در دریا در این گرایش انجام میپذیرد.
شیمی و فناوری اسانس: استخراج، خالصسازی و سنتز اسانس را شامل میشود.
شیمی پیشرانه: شامل مطالعه و بررسی موتورهای پیستونی، توربینی و موشک میشود.
رشته شیمی کاربردی برای چه کسانی مناسب است؟
دانشجویان رشته شیمی کاربردی همانند سایر گرایش های شیمی بايد در وهله اول به علم شيمی علاقه مند باشند. از آنجایی که رشته شیمی یک رشته تحقيقاتی می باشد، بنابراین دانشجویان این رشته بایستی افرادی صبور، با پشتکار و دارای روحيه خلاق و جنگنده باشند. از طرفی دیگر همانطور که می دانید، درصد زیادی از پروژه هاي اين رشته در محیط آزمایشگاهی انجام می گیرند، بنابراین دانشجویان این رشته باید به آزمایشگاه و کارهای آزمایشگاهی علاقه داشته باشند.
لازم به ذکر است که دانشجویان این رشته نباید حساسیت های شدیدی نسبت به مواد شیمیایی داشته باشند و از لحاظ جسمی نیز، توانایی کار در شرایط سخت را داشته باشند. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که مهارت و دانش در زبان انگلیسی نیز بسیار مهم می باشد.
بازار کار و آینده شغلی فارغ التحصیلان رشته شیمی کاربردی
شیمی جز رشته هایی است که فارغ التحصیلان آن تا حدودی می توانند جذب بازار کار شوند. زیرا هر کارخانه ای که تاسیس شود، در زمینه های تحقیقاتی و همچنین در بخش کنترل کیفیت فرآیند های تولیدی مواد شیمیایی، نیاز به یک شیمیست ماهر و مسلط به علوم شیمی دارد.
به بیان دیگر می توان گفت که رشته شیمی کاربردی رابطه نزدیکی با صنایع مختلف دارد. توجه داشته باشید که فارغ التحصیلان رشته شیمی کاربردی نسبت به شیمی محض در مقطع کارشناسی، به دلیل آنکه آشنایی بیشتری با مفاهیم صنعت شیمی پیدا کرده اند، بهتر جذب می شوند. به عنوان نمونه، فارغ التحصیلان رشته شیمی کاربردی امکان اشتغال در مراکز زیر را دارند:
فعالیت در آزمایشگاه های کنترل کیفی، آزمایشگاه های شیمی، آزمایشگاه های استاندارد و آزمایشگاه های مواد مصرفی صنایع
فعالیت در آزمایشگاه های سنتزی مواد، جهت سنتز مواد جدید
ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی در مدارس، دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، مراکز آموزش عالی کشور و سایر موسسات آموزشی
کار در صنایع پتروشیمی، پلاستیک، رنگ و رزین، صنایع دارویی، صنایع آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی و …
کنترل کیفیت در وزارت دفاع و نیرو
استفاده از گیاهان دارویی جهت سنتز مواد دارویی و درمانی جدید
انجام کارهای پژوهشی و شرکت کردن در سایر پروژه های پژوهشی
ارائه مشاوره و خدمات به مراکز تولیدی مواد شیمیایی و حل و فصل مشکلات و چالش های آنها
کار آفرینی (تولید مواد شیمیایی در کارگاه های کوچک و با هزینه پایین)
خرید کتابهای مهندسی شیمی مدرسان شریف
__________________________________________________________________________________________________
مطالب پیشنهادی:

